Nowa, industrialna wizytówka miasta
WYZWANIE:
W jaki sposób zaplanować funkcjonowanie — w aspekcie prawnym, organizacyjnym i finansowym — Wielkiego Pieca tak, aby stał się on atrakcją turystyczną i wizytówką miasta Ruda Śląska.
OPIS
Wielki Piec Hutniczy wchodził w skład zabudowań nowobytomskiej Huty „Pokój”. Został on wzniesiony w 1968 r. Pracował w cyklu ciągłym z niewielkimi przerwami do lutego 2005 roku, kiedy to nastąpiło jego ostateczne wygaszenie. Jest to 68 metrowa konstrukcja wraz z budynkami towarzyszącymi. Pod koniec 2012 r. decyzją Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach obiekt zasłał wpisany do rejestru zabytków, a po wielu latach starań 18 grudnia 2018 roku stał się własnością miasta. W 2019 roku przeprowadzony został konkurs architektoniczny na projekt rewitalizacji i adaptacji Wielkiego Pieca Huty Pokój w Rudzie Śląskiej na cele turystyczno-kulturalne. Na podstawie zwycięskiej koncepcji został przygotowany projekt budowlany i uzyskano pozwolenie na budowę. Obiekt został wpisany na Europejski Szlak Dziedzictwa Przemysłowego ERIH (European Route of Industrial Heritage). Obecnie Miasto poszukuje dofinansowania do realizacji inwestycji ze środków zewnętrznych. W ostatnich latach na Śląsku zaadaptowano w różnej formie liczne obiekty industrialne np.: Kopalnia Guido, Sztolnia Królowa Wiza, Szyb Maciej, Szyb Wilson, Dwie Wieże KWK Świętochłowice, Szyb Prezydent-Kompleks Sztygarka. Ponadto 26 listopada 2021 r. w Chorzowie powstało Muzeum Hutnictwa.
Instytucja, która powstanie w celu zarządzania i udostępniania turystycznego Wielkiego Pieca powinna z jednej strony współpracować z innymi tego typu instytucjami funkcjonującymi w regionie, a z drugiej strony musi posiadać własną unikatową ofertę. Ponadto Wielki Piec będzie generować znaczące koszty związane z jego utrzymaniem.
Potrzebujemy więc, opracowania najbardziej efektywnej i oszczędnej formuły funkcjonowania instytucji zarządzającej i udostępniającej turystycznie Wielki Piec. Obecnej nie jest rozstrzygnięte, czy do zarządzania tym obiektem należy powołać odrębną jednostkę kultury, czy może obiekt powinien zostać włączony w jedną z już istniejących instytucji. Być może formuła działalności powinna być oparta bardziej na formule biznesowej niż kulturalnej i do zarządzania obiektem należy powołać spółkę prawa handlowego, fundację lub stowarzyszenie. Podobne obiekty z obszaru Europy działają we wszystkich w/w formułach prawnych. Należy zatem odpowiedzieć na pytanie, jaka formuła prawna funkcjonowania byłaby najkorzystniejsza w obecnym stanie prawnym dla obiektu będącego własnością miasta Ruda Śląska, czyli jednostki samorządu terytorialnego.
DOTYCHCZASOWE SPOSOBY ROZWIĄZYWANIA PROBLEMU:
Wielki Piec jest unikatowym obiektem na skalę całego kraju i będzie stanowić doskonałą wizytówkę miasta Ruda Śląska. Projekt architektoniczny zawiera m.in. utworzenie galerii wystawowej, wielofunkcyjnej sali konferencyjno-wykładowej oraz kawiarni i powierzchni biurowej, która mogłaby zostać wynajęta podmiotom zewnętrznym. Uruchomienie nowej instytucji kultury finansowanej w całości z budżetu miasta będzie jednak bardzo dużym obciążeniem dla budżetu miasta.
WAŻNE INFORMACJE:
Istotnym ograniczeniem mogą być: niewielka działka, na której usytuowany jest obiekt, sztywny wynikający z historii obiektu i uwarunkowań konserwatorskich rozkład pomieszczeń i ich powierzchnia. Informacje dotyczące Wielkiego Pieca można znaleźć na stronie internetowej: https://www.wirtualnaruda.pl/os-wielki-piec.htm
W przygotowaniu innowacji istotne byłoby dla nas opracowanie koncepcji produktu turystycznego opartego zarówno o Wielki Piec, jak i o inne zabytki industrialne np. wpisaną na szklak zabytków techniki Kolonię Ficinus, Stację Bibliotekę, Koksownię Orzegów czy Szyb Mikołaj.
Ponadto Wielki Piec posiada cechy predestynujące go do tego, by stał się ośrodkiem skupienia lokalnej społeczności zarówno w wymiarze symbolicznym, jak i realnym.
Uzyskanie takiego statusu przez ten obiekt będzie istotnym aspektem rewitalizacji społecznej.
W oparciu o gotowy projekt architektoniczny oczekujemy propozycji określających kompleksowo formę funkcjonowania Wielkiego Pieca: prawne, organizacyjne, finansowe tj. chcielibyśmy, aby opracowany został biznesplan zawierający ocenę opłacalności tego przedsięwzięcia gospodarczego uwzględniający istniejące uwarunkowania rynkowe, finansowe, marketingowe, technologiczne, organizacyjne i kadrowe wraz z analizą finansową, analizą rynku i analizą SWOT.
