Lekarz geriatra dostępny dla pensjonariuszy Domu Pomocy Społecznej
WYZWANIE:
W jaki sposób odciążyć i pomóc personelowi medycznemu zatrudnionemu w Miejskim Domu Pomocy Społecznej w zakresie opieki nad pacjentami geriatrycznymi – mieszkańcami MDPS tak, aby poprzez zapewnienie regularnego dostępu do lekarza geriatry zagwarantować optymalizację i podniesienie jakości tej opieki?
OPIS
Sytuację demograficzną Rybnika cechuje wzrastający udział ludności w wieku poprodukcyjnym w stosunku do pozostałych grup wiekowych. Widoczny jest stopniowy proces demograficznego starzenia się ludności miasta. Oznacza to wzrost zapotrzebowania na usługi dedykowane osobom starszym, głównie usługi opiekuńcze i w inne w zakresie ochrony zdrowia.
Miasto Rybnik prowadzi Miejski Dom Pomocy Społecznej, który zatrudnia 99 osób. MDPS przeznaczony jest dla osób w wieku podeszłym i przewlekle somatycznie chorych, którzy z różnych powodów nie są w stanie samodzielnie lub nawet z pomocą środowiskową funkcjonować w swoim dotychczasowym miejscu zamieszkania – w całodobowej placówce mieszka 150 osób (w tym 95 kobiet). Największą liczbę mieszkańców stanowią osoby w wieku 80 lat i więcej (74 osoby), a średnia wieku to 77 lat.
Występowanie wielochorobowości, tak powszechnej u seniorek i seniorów zamieszkujących MDPS jest obciążone: niepełnosprawnością, niesprawnością, zdarzeniami niepożądanymi (w tym urazami i upadkami); związane jest również z częstszym korzystaniem przez pensjonariuszy z opieki medycznej oraz z niższą jakością życia.
Brak wyższego personelu medycznego, poza wizytą lekarza rodzinnego jeden raz w tygodniu (przy 150 mieszkańcach MDPS) nakłada na średni personel medyczny (pięć pielęgniarek i jednego ratownika medycznego) bardzo duże obciążenie pracą, oraz uniemożliwia częściowo zindywidualizowanie procesu wsparcia mieszkanek/ mieszkańców w procesie leczenia.
Powszechna wśród pensjonariuszy polipragmazja, czyli wielolekowość (tj. przyjmowanie co najmniej pięciu leków jednocześnie) z uwagi na brak dostępu do finansowanego przez NFZ lekarza geriatry jest jednym z zasadniczych czynników wpływających na przewlekłość procesu
leczenia i utrzymywania się obniżonej jakości życia seniorek i seniorów. Brak holistycznego spojrzenia na proces leczenia lekarza rodzinnego i lekarzy specjalistów odbija się również na zdrowiu psychicznym mieszkańców MDPS, którzy są zmęczeni brakiem oczekiwanych efektów leczenia.
Problemem jest brak regularnego dostępu pensjonariuszy do lekarza geriatry, który rozwiązywałby całościowo problemy zdrowotne i opiekuńcze złożonych patologii wieku podeszłego, co w konsekwencji prowadzi do przeciążenia pracą zatrudnionego w MDPS białego personelu – pielęgniarek, ratownika medycznego i opiekunów.
_____
Źródła:
– Diagnoza strategiczna na potrzeby opracowania strategii rozwoju Miasta Rybnika „Rybnik 2030″.
– Informacja o wynikach kontroli „Opieka medyczna nad osobami w wieku podeszłym” Departament Zdrowia Najwyższa Izba Kontroli (KZD-4101- 003/2014, Nr ewid.2/2015/P/14/062/KZD). https://www.nik.gov.pl/plik/id.8319,vp,10379.pdf
– Opieka ukierunkowana na starszego pacjenta z wielochorobowością —podejście zaproponowane przez Panel Ekspertów Amerykańskiego Towarzystwa Geriatrycznegohttps://gerontologia.org.pl/wp-contentłuploads/2016/05/2013-03-1.pdf
– Urazy wśród osób powyżej 60-go roku życia’ — raport, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego — Państwowy Zakład Higieny, 2017
– https://www.pzh.qov.pl/wp-content/uploads/2018/11/Urazy-raport.pdf
DOTYCHCZASOWE SPOSOBY ROZWIĄZYWANIA PROBLEMU:
Dotychczasowe rozwiązania trudności związane z korzystaniem z usług finansowych z NFZ (lekarz rodzinny, lekarze specjaliści) nie rozwiązują problemu, jakim jest polipragmazja (wielolekowość). Brak całościowego spojrzenia na proces leczenia i włączanie kolejnych leków bez wsparcia lekarza geriatry jest jednym z zasadniczych problemów w procesie leczenia mieszkańców MDPS i przyczyną przeciążenia białego personelu zatrudnionego w placówce.
Ważne informacje:
Ważne będzie wdrożenie wśród starszych pacjentów z wielochorobowością podejścia, w centrum którego znajduje się pacjent. Należy przy tym pamiętać, że ich stan zdrowia może się dynamicznie zmieniać, a oni sami dotychczas korzystali z różnych środowisk opieki medycznej i opieki wielu lekarzy. W domach pomocy społecznej musi się zmienić schemat opieki, w której koncentrowano się dotychczas na pojedynczej chorobie. Istotne będzie włączenie rodziny i przyjaciół w skuteczną współpracę w zakresie opieki zdrowotnej, ponieważ osoby starsze z wielochorobowością mogą wymagać wsparcia w konkretnych zadaniach i decyzjach związanych z opieką medyczną.
