Edukacja rewitalizacyjna mieszkańców

WYZWANIE:

Jak pomóc mieszkańcom zrozumieć i zaangażować się w procesy rewitalizacji społecznej tak, aby skutecznie przygotować społeczność do nadchodzących zmian i podnieść atrakcyjność miasta?

OPIS

Miasto Radlin od wielu lat dokłada starań by być nowoczesnym i ekologicznym miastem. Nie da się jednak ukryć, że rozwój miasta był i jest związany z górnictwem. Górnictwem, które będzie musiało w niedługiej perspektywie zawiesić wydobycie, które oprócz pozytywnego wpływu na miasto i jego mieszkańców obarcza i obarczy nas negatywnymi skutkami. Obecnie możemy mówić o polepszeniu się sytuacji społecznej w mieście i zmniejszających się problemach społecznych. Zamknięcie kopalni w wielu miejscach doprowadziło do negatywnych zmian społecznych — zwiększenie bezrobocia, zubożenie mieszkańców, wzrost problemów społecznych. Obecnie narastające problemy środowiskowe dodatkowo uwidaczniają tradycyjne oraz bierne postawy wobec środowiska, wobec przemysłu i nadchodzących zmian — niechęć lub obojętność w stosunku do zmian i wyzwań. Górnictwo jest jednym z głównych powodów niskiej jakości środowiska, do których trzeba dodać problem ze śmieciami, ekologicznymi źródłami ciepła, bioróżnorodnością i zmianami klimatu. W 2019 roku miasto na jednego mieszkańca wytworzyło 23,7 kg śmieci (Pszów 181,3 kg, Rydułtowy 203,0 kg, Wodzisław Śląski 265,0 kg, powiat 206,6 kg). Zanieczyszczenie ogólne na 1 km’ wyniosło 8,00 (Pszów 0,32, Rydułtowy 2,27, Wodzisław Śląski 0,34, powiat 0,56). Jedynie 50,1% mieszkańców posiada dostęp do sieci gazowej.

Młodzi mieszkańcy w ramach diagnozy w ponad 50% przypadków wskazali, że miasto Radlin posiada stabilny rozwój, ale nie dostarcza oczekiwanych szans oraz że traci swoją atrakcyjność w stosunku do większych miast i metropolii. Miasto posiadało atrakcyjny rynek pracy tylko w przypadku ponad 20% badanych młodych osób. Młode osoby nie angażują się w rozwój i projektowanie miasta. Dorośli mieszkańcy nie dają odpowiedniego przykładu. Uwidacznia się to w niskim uczestnictwie w ramach społecznych konsultacji planów zagospodarowań, spotkań z władzami, braku zgłaszanych uwag do prac i rozwoju w mieści. Istnieje też pewien zawsze sprzeciw dopiero na etapie wprowadzania zmian, prac w terenie, wprowadzania nowych wytycznych. 55% osób nie angażuje się w sprawy społeczne a tylko 31% robi to na terenie miasta przy ponad 50% poparciem dla działań ekologicznych. Dla mniej niż 10% osób wartości edukacyjne, podnoszenie świadomości obywatelskiej są tematami, przy których łatwo skupić mieszkańców. Działania na rzecz estetyki i przestrzeni swojej dzielnicy są łatwe dla 28%, a poprawa jakości środowiska dla 31%. Są to najtrudniejsze tematy jakie wskazywali mieszkańcy pod względem aktywizacji mieszkańców. W mieście nie pojawiają się  inicjatywy oddolne związane z zagospodarowaniem obszarów poprzemysłowych oraz          projektów „zielonych”. Projektowanie swojej przestrzeni w mieści i odpowiadanie na jego problemy są nieatrakcyjne dla mieszkańców a szczególnie dla młodych mieszkańców. Należałoby to zmienić i otworzyć perspektywę na rewitalizację społeczną i zaprojektowanie nowych postaw, które otworzą się na zmiany w przestrzeni zdegradowanej, poprzemysłowej w kierunkach „zielonych”. Jest to odpowiedni czas na projektowanie przyszłości.

Źródła:

– informacje z Ośrodka Pomocy Społecznej / Centrum Usług Społecznych,

– Diagnoza Problemów Społecznych na terenie Miasta Radlin,

– Strategia Rozwoju Miasta Radlin,

– badania własne Stowarzyszenia Kurka Wodna w ramach współpracy z Centrum Usług Społecznych.

DOTYCHCZASOWE SPOSOBY ROZWIĄZYWANIA PROBLEMU:

– Realizacja Programów Aktywności Lokalnej na terenie przemysłowej dzielnicy Marcel, dla młodzieży, osób z niepełnosprawnością,

– Działania aktywizujące społecznie Centrum Usług Społecznych — rozwój współpracy z NGO,

– Projekt Rewitalizacji Społecznej „Rewitalizacja górniczego osiedla Emma w Radlinie — działania integracyjne, aktywizacja społeczna, kulturalna i zawodowa”,

– działania ekologiczne na rzecz przywrócenia owadów zapylających do przestrzeni miejskiej.

WAŻNE INFORMACJE:

– działanie wymaga realizacji na zasobach miejskich przy ewentualnym wsparciu organizacji pozarządowych,

– istnieje w zasobach Ośrodka Pomocy Społecznej zaplecze w postaci Centrum Usług Społecznych oferujące przestrzeń do realizacji wyzwania.