Liderzy lokalni w pałacu
WYZWANIE:
Jak zbudować społeczność wokół rewitalizowanego Kompleksu Pałacowo-Parkowego Pałacu i pobudzić aktywność społeczną w mieście z wykorzystaniem potencjału miejsca i angażowania liderów lokalnych?
OPIS
Siemianowice Śląskiem są miastem zróżnicowanym, które w związku ze zmianami gospodarczymi wymaga intensywnych działań rewitalizacyjnych. Miasto składa się z dzielnic, które są stosunkowo niezależne od siebie (wynika to z historii miasta i połączenia w jeden organizm miejski kilku niezależnych od siebie miejscowości). Dla mieszkańców głównym symbolem miasta, jest XVII-wieczny Kompleks Pałacowo-Parkowy, który przez lata był siedzibą rodową rodziny Henckel von Donnersmarck — przemysłowców, którym miasto i spora część regionu zawdzięczają swój rozwój. Pałac przez dziesięciolecia poddawany był procesowi degradacji. Od 2013 roku podlega jednak rewitalizacji infrastrukturalnej i społecznej. Mieszkańcy dzielą się z właścicielami swoją durną z tego miejsca i przywiązaniem do niego. Otoczenie pałacu do park miejski i wielorodzinne budynki mieszkalne —miejsca niebezpieczne i wymagające intensywnej rewitalizacji.
Przywracanie do życia Kompleksu Pałacowo-Parkowego wiąże się z koniecznością budowania społeczności wokół niego. W szczególności, że najbliższe otoczenie Pałacu to osiedla starych domów mieszkalnych zamieszkiwanych głównie przez najuboższych mieszkańców miasta. Mieszkańcy osiedli znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie rewitalizowanego obiektu borykają się z szeregiem problemów społecznych (ubóstwo, dziedziczone bezrobocie i bezradność, przemoc, uzależnienia, bierność w sprawach społecznych itd.).
W ramach działań związanych z przywracaniem do życia Kompleksu Pałacowo-Parkowego, realizowanych przez Inwestora i działające w otoczeniu Pałacu organizacje pozarządowe zauważyliśmy rosnący potencjał lokalnych liderów jako osób przyciągających do różnych inicjatyw realizowanych wokół Pałacu kolejne osoby. W wyniku działań liderów mogliśmy zrealizować na terenie parku i pałacu dwa pikniki rodzinne, bieg i biesiadę świąteczną oraz serię spotkań związanych z historią miejsca. Borykamy się jednak z tym, że głównymi odbiorcami działań są już aktywne osoby, a zrealizowane działania miały zapewnione finansowanie zewnętrzne. Zależy nam na włączeniu w tego typu działania osób, które dziś mimo zamieszkiwania w bezpośrednim otoczeniu Pałacu, są nieaktywne, a jednocześnie borykają się z szeregiem problemów społecznych. Liderzy, którzy zaangażowali się w prowadzone w ostatnich miesiącach działania deklarują chęć dalszego angażowania się i rozwijania kolejnych inicjatyw. Jako że zespół pałacowy do zakończenia rewitalizacji infrastrukturalnej ma ograniczone możliwości zatrudnieniowe, istotne jest dla nas wypracowanie i wdrożenie modelu organizowania działań przez społeczność, który będzie mógł wykorzystywać potencjał miejsca oraz zaangażowanie osób skupionych wokół niego, aby przyciągać innych mieszkańców do podejmowanych działań.
Obecnie działania prowadzone przez Inwestora — właściciela Pałacu — Inspiration Point S.A., wspierane są Urząd Miasta Siemianowice Śląskie oraz organizacje pozarządowe sympatyzujące z pałacem.
DOTYCHCZASOWE SPOSOBY ROZWIĄZYWANIA PROBLEMU:
Dotychczasowe działania wnioskodawcy związane są z rewitalizacja infrastruktury Pałacu — obiekt o pow. 8500m wyprowadzono ze stanu katastrofy budowlanej do stanu surowego zamkniętego, w części Pałacu uruchomiono kawiarnię i browar rzemieślniczy. Dzięki tym działaniom Pałac odwiedzają goście z miasta i regionu. W latach 2018-2021 zrealizowano projekt stażowy adresowany do osób bezrobotnych oraz od 2018 roku realizowane są projekty związane z projektowaniem usług dedykowanym obszarom rewitalizowanym.
W całości działań brakuje jednak projektów ukierunkowanych na integrację najbliższego otoczenia Pałacu, w których mieszkańcy sami, w oparciu o potencjał miejsca mogliby stać się liderami zmian i przyciągać do pałacu i realizowanych aktywności osoby dotychczas niezaangażowane społecznie.
WAŻNE INFORMACJE:
Kompleks Pałacowo-Parkowy w Siemianowicach Śląskich znajduje się w centralnej części miasta. Zespół Pałacu współpracuje z miastem, lokalnymi instytucjami i organizacjami pozarządowymi. Konieczne jest jednak zaprojektowanie i wdrożenie konkretnych działań ukierunkowanych na aktywizację społeczną szerszych grup społecznych z wykorzystaniem potencjału i chęci osób już angażujących się w udział w wydarzeniach społecznych organizowanych na terenie Pałacu.